Czerniak to jeden z najbardziej agresywnych rodzajów raka skóry, który pochodzi z melanocytów – komórek odpowiedzialnych za produkcję melaniny, pigmentu dającego kolor skórze. Wykrycie czerniaka we wczesnym stadium daje wysokie szanse na wyleczenie, dlatego ważna jest umiejętność rozpoznania jego charakterystycznych cech.

Jak rozpoznać czerniak?

Czerniak często przypomina zwykłą pieprzyk, ale istnieje kilka znaczących różnic, które mogą pomóc w jego identyfikacji. Poniżej przedstawiam cechy, na które należy zwrócić uwagę, korzystając z reguły ABCDE:

  • A (Asymetria): Czerniaki charakteryzują się asymetrią, co oznacza, że jedna połowa znamienia jest inna niż druga.
  • B (Brzegi): Brzegi czerniaka są zazwyczaj nierówne, poszarpane lub wykazują nieregularności.
  • C (Kolor): Nierównomierna pigmentacja, różne odcienie brązu, czerni, a czasem czerwieni, błękitu czy bieli mogą być obecne w obrębie jednego znamienia.
  • D (Średnica): Znamiona będące czerniakami często mają średnicę większą niż 6 mm, chociaż mogą być też mniejsze.
  • E (Ewolucja): Każda zmiana w znamieniu – kształt, rozmiar, kolor, obrzmienie, tekstura – oraz objawy takie jak krwawienie, swędzenie czy łuszczenie się mogą wskazywać na czerniaka.

Cechy dodatkowe czerniaka**

Inne objawy, które mogą towarzyszyć czerniakowi, to między innymi:

– Pojawienie się nowego znamienia, które wygląda inaczej niż pozostałe na skórze.

– Zmiana dotykalnej faktury – czerniak może być twardy lub miękki.

– Ból lub tkliwość znamienia przy dotyku.

Diagnostyka i leczenie

Jeśli którykolwiek z powyższych objawów Cię niepokoi, koniecznie skonsultuj się z dermatologiem. Lekarz może zalecić wykonanie biopsji, czyli zabiegu polegającego na pobraniu próbki tkanki do dalszego badania pod mikroskopem. Wczesne wykrycie i leczenie czerniaka jest kluczowe dla prognozy i może obejmować chirurgiczną ekscyzję, immunoterapię, radioterapię czy chemioterapię, w zależności od stadium i lokalizacji nowotworu.

Zapobieganie czerniakowi

Aby zminimalizować ryzyko rozwinięcia się czerniaka, ważne jest stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym, unikanie nadmiernej ekspozycji na słońce, szczególnie w godzinach szczytu, a także regularne kontrolowanie znamion na swojej skórze. Należy pamiętać, że oparzenia słoneczne zwiększają ryzyko rozwoju czerniaka.

Czerniak, choć jest groźnym nowotworem, w przypadku wczesnego wykrycia ma wysoki wskaźnik wyleczenia. Dlatego tak ważna jest świadomość i regularna samokontrola skóry oraz konsultacje ze specjalistami.